Odkrywanie sensu, nadawanie znaczenia i krytyczne myślenie
Wiele rutynowych prac, szczególnie w produkcji i usługach, przejmą wkrótce maszyny. Dlatego coraz ważniejsze stają się takie umiejętności, których maszyny nie posiadają – m.in. odkrywania i nadawania sensu. Dzięki nim jesteśmy zdolni do oryginalnych spostrzeżeń, odległych skojarzeń i empatii – niezbędnych w procesie podejmowania decyzji.
Inteligencja społeczna i emocjonalna
Nasza emocjonalność i inteligencja społeczna, rozwijana przez ostatnie stulecia, będzie jedną z podstawowych zalet, które stanowią przewagę nad maszynami. To zdolność do nawiązywania relacji w głęboki i bezpośredni sposób, umiejętność wyczuwania i stymulowania reakcji drugiej osoby i pożądanych interakcji.
Dzięki inteligencji społecznej potrafimy szybko ocenić emocje innych i dostosować do tego swój sposób komunikacji werbalnej i niewerbalnej. To ważne na każdym stanowisku, wymagającym współpracy i tworzenia opartych na zaufaniu relacji.
Niekonwencjonalne, elastyczne myślenie
Czyli umiejętność myślenia wolnego od schematów, odnajdowania niekonwencjonalnych rozwiązań. Umiejętności te będą niezwykle pożądane w najbliższym dziesięcioleciu, szczególnie biorąc pod uwagę postępującą automatyzację i outsourcing (korzystanie z zewnętrznych źródeł).
Kompetencja międzykulturowa
Umiejętność efektywnego działania w różnych środowiskach kulturowych. Dzięki globalizacji pracownik może zostać oddelegowany do pracy w różnych miejscach na Ziemii i musi się tam odnaleźć. Także zarządzający firmami mają możliwość pozyskiwania talentów na całym świecie. Z dużym prawdopodobieństwem możemy podejrzewać, że większość młodych ludzi znajdzie zatrudnienie w międzynarodowych zespołach, gdzie umiejętność współpracy z osobami z odmiennych kultur będzie szczególnie cenna.
Myślenie obliczeniowe i radzenie sobie sobie z dużą liczbą danych
Niezwykle szybko rośnie liczba dostępnych danych, dlatego coraz więcej stanowisk będzie wymagało umiejętności myślenia obliczeniowego, pozwalającego te informacje efektywnie wykorzystać. To także znajomość i umiejętność stosowania metod komputerowych, przydatnych niemal w każdej dziedzinie.
Umiejętność korzystania z nowych mediów
Jesteśmy nie tylko odbiorcą, ale i twórcą treści. Coraz częściej wymaga się od pracownika w różnych branżach, by potrafił samodzielnie posługiwać się technologią, umożliwiającą tworzenie atrakcyjnych i angażujących odbiorcę treści – werbalnych I wizualnych. Kolejne pokolenia pracowników będą musiały biegle poruszać się w takich formatach jak obraz i film. Coraz bardziej przyjazne użytkownikowi programy sprawiły, że znajomość czcionek i układów treści była kiedyś domeną drukarzy i grafików, dziś kompetencje te znalazły się w zasięgu pracowników biurowych.
Umiejętne korzystanie z nowych mediów jest też ważne w świecie tzw. fake newsów (wraz z umiejętnością krytycznego myślenia) – pozwala zweryfikować informacje.
Myślenie projektowe (Design Thinking)
To metoda rozwiązywania problemów i szukania praktycznych rozwiązań. Łączy w sobie kreatywność i innowacyjność, jak i umiejętność skupienia się na realnych potrzebach przyszłych użytkowników lub klientów.
Proces Design Thinking polega na tworzeniu rozwiązań, opartych na empatii i rzeczywistym poznaniu potrzeb użytkownika. Następujące po sobie działania to:
– Odkryj
– Definiuj
– Kreuj pomysły
– Twórz prototypy
– Testuj
Powstające w ten sposób rozwiązania są najbardziej efektywne, odpowiadają bowiem rzeczywistym potrzebom użytkowników, a nie wyobrażeniom twórców na temat tych potrzeb.
Umiejętność pracy w zespole, w tym wirtualna współpraca
Zdaniem autorów raportu Światowego Forum Ekonomicznego z 2019 roku aby poradzić sobie z nowością, zmianą, różnorodnością i niepewnością, jednostki muszą umieć myśleć samodzielnie, a pracować – grupowo. Umiejętność pracy w zespole jest dziś jedną z kluczowych kompetencji pracownika, ale także ucznia i studenta.
Interdyscyplinarność
Coraz częściej spotykamy bardzo złożone problemy, wymagające interdyscyplinarnych rozwiązań. Nie wystarczy już wąska, ale dogłębna specjalizacja, konieczne jest szersze spojrzenie. Przykładem interdyscyplinarnej nauki jest neurodydaktyka, badająca proces uczenia się z perspektywy budowy mózgu, łącząca w sobie psychologię, pedagogikę, kognitywistykę oraz biologię. Mówi się, że w najbliższych latach na rynku pracy najbardziej pożądani będą tacy specjaliści, którzy są ekspertami w jednej dziedzinie, a jednocześnie potrafią porozumiewać się w języku właściwym dla szerszej gamy dyscyplin. Wymaga to ciekawości świata i chęci do ciągłego uczenia się (lifelong learning).
